Etiyopya'da Tigray ordusunun başkent Addis Ababa'ya yürümeyi düşündüğünü söylemesinin ardından Başbakan Abiy Ahmed, vatandaşları kendilerini TPLF'den korumak için silaha sarılmaya çağırdı. Bu çağrıdan iki gün sonra olağanüstü hâl ilan edildi. İsyancı Tigray Halk Kurtuluş Cephesi'nin (TPLF) saldırılarının artması ve TPLF Ordusunun başkente yaklaşmasıyla Etiyopya hükümeti şehir sakinlerine silahlarını kaydettirmelerini ve mahallelerini savunmaya hazırlanmalarını söyledi.
Önceki günlerdeki çatışmalarda Amhara eyaletindeki Dessie ve Kombolcha kentlerini alan TPLF güçlerinin başkente 350 kilometre yaklaştığı belirtiliyor. Olağanüstü hâl kararının mecliste onaylanmasının ardından evlerde aramaların yürütüldüğü ve sorun çıkaranların ise tutuklandığı aktarıldı.
Şiddetin altı milyon insanın yaşadığı başkente yaklaşmasının ardından ABD ve Avrupa Birliği, Afrika Birliği çatışmaların durması ve müzakerelerin başlaması için taraflara çağrıda bulundu.
NELER OLMUŞTU?
1974'te Etiyopya'nın son imparatoru Haile Selasiye bir darbe ile devrilince ülke uzun bir süre askerî cunta ile yönetilmiş ve bu dönemde çıkan iç savaşın ardından da merkezî yönetime karşı belli bir tavır oluşmuştu.
Tigray, 1983-1985 yıllarında yaşanan büyük kıtlığın yaşandığı bölgenin merkeziydi. Bu dönemde bölgeden bir milyondan fazla kişinin ölmüş, iki milyondan fazla insan da göç etmişti.
2020 yılında ise Başbakan Abiy Ahmed'in reformlarından rahatsız olan Tigray bölgesel yönetimi ile federal hükümet güçleri arasında çatışmalar başladı.
Etiyopya ordusu Kasım 2020'de isyancılara karşı başlattığı operasyonlarda kimi zaman başarılı olsa da bölgedeki insani durum gerekçesiyle 28 Haziran 2021'de Tigray bölgesinde yer alan Mekelle’ye çekilmişti.
Kasım 2021'de Tigray Halk Kurtuluş Cephesi, Oromo Kurtuluş Ordusu'yla ittifak kurdu ve bu iki grubun güneye ve başkente ilerleyişi hızlandı.
SAVAŞIN ETKİSİ
Etiyopya, Tigray meselesinde de diğer sorunlarda olduğu gibi Mısır’ı karşısında buldu. İki ülke, Etiyopya’nın Çin’in sağladığı kredi ile Nil üzerinde Hedasi Barajı’nı kurmaya başlaması sebebiyle de sorun yaşıyordu. Etiyopya hükümeti, Tigray militanlarının arasında Mısırlı ve Sudanlı paralı askerlerin bulunduğunu iddia ediyor.
Ele geçirdikleri yerlerde kamu binalarını ve eğitim kurumlarını tahrip ettiği belirtilen Tigray ordusunun, şu ana kadar 7 binin üzerinde okulun yıkılmasına sebep olduğu da konuşuluyor.
Tigray bölgesinde yaklaşık yedi milyon insan yaşıyor. Bu bölgenin en büyük etnik grubu Oromolardır. Bölge insanının Oromo Özgürlük Ordusu'na destek verdiği biliniyor ve savaşın gidişatını başkentin kaderi ve dış güçlerden gelecek yardımlar belirleyecek.
11 aydır devam eden çatışmalar ülkede, yaklaşık 2,5 milyon kişinin yerinden olmasına neden olurken, bölgede 5 milyondan fazla kişi acil yardıma ihtiyaç duyuyor.