Yazar: Doug Bandow
Çeviri: M. Hulusi Cengiz
Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in *Foreign Affairs* dergisindeki son makalesini okumak, neredeyse 40 yıl önceki meşhur “Joe Isuzu” otomobil reklamlarını izlemek gibiydi.
Joe, bir araba hakkında inanılmaz ifadeler kullanır ve ardından “yalan söylüyor” açıklaması gelirdi. Blinken de “Amerika'nın Yenilenme Stratejisi” başlıklı makalesinde benzer bir dizi inanılmaz ifadede bulundu. Eksik olan tek şey, "yalan söylüyor" ifadesiydi.
Blinken, Biden başkanlığının yaklaşık dört yılında, “Başkan Biden ve Başkan Yardımcısı Harris, yurt içi rekabetçiliğe yapılan tarihi yatırımları, yurt dışındaki ortaklıkları yeniden canlandırmak için yoğun bir diplomatik kampanya ile eşleştirerek bir yenilenme stratejisi izlediler” diye iddia ediyor.
Gerçekten de bu, başkana göre oldukça mütevazı bir tanım. Biden, Trump’la girdiği tartışmada kötü performansını savunurken, “Sadece kampanya yürütmüyorum, aynı zamanda dünyayı da yönetiyorum. Abartı gibi gelmesin ama biz dünyanın en önemli ulusuyuz” diye ısrarla belirtmişti.
Başkanın, politikasının sonuçlarının övgüyü hak ettiğine inanması, onun zihinsel gerilemesini gözler önüne seriyordu. Ancak Blinken’in, ABD'nin "bugün dört yıl öncesine göre çok daha güçlü bir jeopolitik konumda" olduğunu iddia etmesi, daha az mazur görülebilir; bu, itibarını korumak için çaresizce bir girişimdir. Bugün dünyaya bakıp Amerikan halkının Blinken'a “Aferin, iyi ve sadık hizmetkâr! Birkaç şeyde sadık kaldın; seni birçok şeyin başına getireceğim” (Matta 25:23) demesini beklemek çok zordur.
Ne yazık ki, Blinken göreve geldiği Ocak 2021'de dünya pek de iyi durumda değil. Neredeyse her açıdan, dünya bugün çok daha kötü bir halde.
ABD liderliğindeki NATO, nükleer silahlara sahip bir güç olan Rusya’ya karşı, Batı’dan çok Moskova için önemli olan Ukrayna üzerinden gereksiz bir vekalet savaşına girişti. Bu çatışma, trajik bir şekilde gereksizdi ve Rus saldırganlığının bir sonucuydu, ancak Washington'un Moskova’ya mağlup bir güç gibi davranma ve transatlantik ittifakı Rusya'nın sınırlarına kadar genişletme yönündeki otuz yıllık kibirli kararlılığıyla patlak verdi.
Moskova’dan gelen sayısız uyarıya rağmen, ardı ardına gelen yönetimler, ABD'nin kendi sınırlarında asla kabul etmeyeceği bir şekilde Rusya'nın güvenlik çıkarlarını tehdit etmeye devam etti. Biden yönetiminin 2022 başlarında NATO’nun genişlemesi konusunda müzakere etmeyi reddetmesi, savaşı başlatan son tetikleyici oldu.
Müttefikler, yenilgiden korktuğu takdirde savaşı genişletip tırmandırması muhtemel bir ülkeyle bitmek bilmeyen bir çatışmayı destekliyor. Alaycı Amerikan politika yapıcıları, on binlerce Ukraynalının ölümünü göz ardı ederek, savaşı Moskova'nın askeri yeteneklerini sadece birkaç milyar dolara azaltma fırsatı olarak savunuyor. Ne yazık ki ABD ve müttefiklerinin, özellikle de Putin hükümetinin Ukrayna’ya silah tedarik eden ülkelere misilleme yapma ya da Kiev güçlerine karşı nükleer silah kullanmaya karar vermesi halinde, bu mücadeleye dahil olmama garantisi yoktur.
Moskova ayrıca Çin, Kuzey Kore ve İran’la yakınlaşmıştır ve bu iş birliği daha da güçlenebilir. Rusya, bir zamanlar nükleer silahların yayılmasını önlemeyi destekliyordu. Şimdi ise Washington’daki politika yapıcılar, Moskova’nın Kuzey Kore’nin füze ve nükleer gelişimine yardım etmeye istekli olduğunu ve bunun da Amerikan anavatanını riske atacağını düşünüyor.
Orta Doğu ise belki de daha da kışkırtıcı bir durumdadır. Bölgede onlarca yıldır süren ve ABD'nin verimsiz müdahalelerini yansıtan çoklu düşmanlıklar, çatışmalar ve krizler birleşiyor. Biden, Amerikan halkının çıkarlarını göz ardı eden uzun bir başkanlar silsilesini sürdürüyor. Bugünkü savaşın bir sonraki versiyonu, İsrail ve İran arasında, komşu Arap devletlerinin de dahil olduğu geniş çaplı bir savaşı içerebilir.
İsrail, Filistinlilerin kendi kaderlerini tayin etme hakkını kabul etmediği sürece, bölgesel istikrar ve barış mümkün olmayacaktır. Yine de Biden, şiddetli etno-milliyetçilikle yozlaşmış bir hükümete esasen sınırsız mali, diplomatik ve askeri destek sağladı. Yönetimi, ayrıca Amerikan personelini Irak ve Suriye’de gereksiz risk altında bırakmış ve Amerikan ordusunu, Suudi kraliyet ailesinin koruyucuları olan modern bir yeniçeri birliğine dönüştürerek ABD’yi bölgede daha da çıkmaza sokacak bir yola sürüklemiştir.
Asya da Biden’ın yönetiminde çatışmaya daha da yaklaşmıştır. Blinken’ın, Amerikan anavatanını hedef almayı umarak nükleer silahlar ekleyen ve kıtalararası balistik füzeler geliştiren Kuzey Kore’ye yönelik yönetim politikasını açıklaması neredeyse hayal ürünü gibidir. Blinken, “Pyongyang söz konusu olduğunda açık görüşlü davrandık ve Kuzey Kore ile doğrudan görüşmelere girmeye hazır olduğumuzu gösterdik, ancak onun tehditlerine ya da ön koşullarına boyun eğmeyeceğimizi de belirttik” demektedir. Ancak neredeyse hiç kimse Kim Jong-un ’un nükleer cephaneliğini teslim etmeye istekli olduğuna inanmıyor. Washington’un bu gerçeği kabul edip, daha sınırlı bir silah kontrolü uygulamaya hazır olmadığı sürece, Kuzey Kore gelecekte daha da tehlikeli hale gelecektir.
Daha da kötüsü, ABD ile Çin arasındaki en büyük potansiyel çatışma Biden’ın yönetiminde daha da büyümektedir. Özellikle Tayvan konusundaki kriz daha da şiddetlenmiş ve yönetim, Taipei’nin Amerikan desteğiyle bağımsızlığa doğru ilerlediğine inanan Çin’in endişelerini yatıştırmak için hiçbir şey yapmamıştır. Bu durum, Pekin’in askeri olarak harekete geçmesi için bir kırmızı çizgi olabilir. Washington, bu tehlikeyi önlemek için taraflara geri adım atmaları konusunda baskı yapmalıdır. Ayrıca, Washington, stratejik olarak önemi olmayan toprak anlaşmazlıkları için ABD’nin güvenilirliğini tehlikeye atmaktadır.
Daha da kötüsü, Çin’e giderek artan bir düşmanlıkla yaklaşmaktır.
Yönetim, Trump’ın korumacı politikalarını yoğunlaştırmış ve Çin’in ileri teknolojiye erişimini engellemeye çalışarak, Çin’e karşı ekonomik bir savaş başlatmıştır. Yönetim, diyaloğu genişletmeye çalışsa da, iki ülkeyi bir araya getiren ortak ekonomik çıkarları azaltmaktadır. Pekin ile karşı karşıya gelinmesi gereken bazı önemli konular olabilir, ancak Çin’e düşman muamelesi yapılması, onu düşmana dönüştürme riskini artırmaktadır. Bugün Çin, Ukrayna’daki savaşa Rusya’ya dolaylı destek vererek, Kuzey Kore üzerindeki baskıyı azaltarak ve diğer Asya ülkelerine meydan okuyarak ABD’ye karşı giderek daha cesur bir şekilde meydan okumaktadır.
Blinken, müttefiklerin değerini vurgulamakta, onlara sosyal medya arkadaşları gibi davranmaktadır. Blinken, “ABD, kurduğumuz müttefik köprüsü sayesinde bugün her iki önemli bölgede de bariz bir şekilde daha güçlü bir konumdadır” demektedir. Ancak müttefikler, ortak çıkarlar peşinde koşarken faydalı olabilir. Washington’un sözde dost ve ortaklarının birçoğu, verdiklerinden çok daha fazlasını alan güvenlik kara delikleridir.
Tam da müttefiklerin kendi bölgelerinin güvenliğinin sorumluluğunu almaları gereken bir dönemde, yönetim, müttefiklerin ABD’ye bağımlılığını artırmaktadır. Biden, kendi güvenliklerini sağlayabilecek ülkelerin ABD’ye olan güvenini artırmış ve güvenlik taahhütlerini yeniden teyit etmiştir. Blinken’ın politikası, NATO’nun kuruluş amacını baltalamaktadır. Dwight Eisenhower, ABD’nin askeri varlığının geçici olmasını istediğini ve Avrupalı müttefiklerin Amerikan varlığına bağımlı hale gelmemesi gerektiğini söylemişti. Oysa Blinken ve yönetim, Batı Avrupa’nın kendi güvenliği için ABD’ye sürekli bağımlı kalmasını sağlamaktadır.
Birincisi, güvenlik bölünmez değildir. Moskova pek çok şey olabilir ama Asya'da bir tehdit oluşturmuyor. Çin'in aksine, Rusya hiçbir zaman Hindistan, Vietnam ya da Kore ile savaşmamıştır ve Japonya ile de devam eden ya da muhtemel bir çatışması yoktur. ÇHC'nin Avrupa hükümetleriyle hiçbir toprak ya da başka güvenlik sorunu yoktur.
İkinci olarak, Avrupa ve Asya'daki dost devletlerin en doğrudan sorumluluklarını yerine getirmeleri daha önemlidir. Avrupalılar hala etkili ordular oluşturma ve güçlerini komşularınınkilerle entegre etme konusunda başarısızlar. Japonya, Çin'i dizginlemek için yeterli kabiliyetleri konuşlandırmanın oldukça gerisinde kalmaya devam ediyor.
ABD'ye en iyi yardımı, Avrupalı müttefiklerin kendi kıtalarının güvenliğinin sorumluluğunu üstlenmesi ve Japonya'nın Kuzeydoğu Asya'da barış ve istikrarın korunmasına öncülük etmesi sağlayacaktır. Bunun yerine, müttefiklerin rol yapması- değerli kaynakların ve çabaların uzaklarda, eve yakın yerlerde harcanması- sonuçta Amerikalıların üzerindeki yükü arttırmaktadır. (Bunun aksine, ekonomi ve siber dahil olmak üzere diğer alanlarda bölgeler arası iş birliği için bol miktarda alan bulunmaktadır).
Niyeti ne olursa olsun, Blinken Dışişleri Bakanı olarak başarısız olmuştur. ABD politikası sürekli talep ve tehditlerden, sonu gelmeyen yaptırım ve cezalardan, gelişigüzel müdahale ve savaşlardan oluşuyor. İsrail'e verilen refleksif destek gibi pek çok alanda yönetimin dış politikası Trump'ın yaklaşımından çok da farklı olmadı. Diğer açılardan Blinken & Co. Daha kötüsünü yaptı.
En azından Trump askeri güç kullanma konusunda biraz isteksizlik gösterdi. Çin ile ilişkiler bugün daha az istikrarlı ve Asya-Pasifik'te deniz çatışması olasılığı artıyor. Biden yönetimi Kuzey Kore'yi angaje etme girişiminde herhangi bir yaratıcılık sergileyemedi. En tehlikelisi ise Biden'ın Rusya'ya karşı yürüttüğü yoğun vekalet savaşıdır.
Genel olarak Amerikalılar bugün, Blinken'ın Foggy Bottom'da görevi devraldığı Ocak 2021'e kıyasla daha büyük risk altında. Yönetimin politikaları, özellikle de dünyanın dört bir yanındaki verimsiz müdahaleleri, bugünün gerçekliği ile “ülkelerin kendi yollarını ve ortaklarını seçmekte özgür olduğu ve BM Şartı'nın temel ilkeleri de dahil olmak üzere uluslararası hukukun desteklendiği ve evrensel insan haklarına saygı duyulduğu bir dünya” idealinin arasına daha fazla mesafe koydu.
Amerika Birleşik Devletleri dünyaya angajedir ve angaje olmalıdır. Blinken'in de gözlemlediği gibi Amerikalılar “özgür, açık, güvenli ve müreffeh bir dünyadan” fayda sağlamaktadır. Ancak Washington'un dünyayı yeniden şekillendirme kabiliyeti, en azından makul bir maliyet ve riskle, sınırlı kalmaktadır. Ve Amerikan halkının çıkarları her zaman önce gelmelidir.
Washington'un yurtdışındaki görkemli yanlış maceraları söz konusu olduğunda ödemeyi ve daha da önemlisi ölümü onlar yapıyor. Blinken ve dış politika kurumunun diğer pek çok üyesi tarafından sıklıkla unutulan bir şey var. Amerika'yı içeride yenilemek Washington'un dışarıda liderlik etmesini engellemez. Bununla birlikte, Amerika'yı yenilemek her şeyden önce gelmelidir.
Kaynak: The American Conservative
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Makalede temsil edilen görüşlerin sorumluluğu yazara aittir, söz konusu yazı ve görüşler Hamaset'in editoryal politikasını yansıtmayabilir.