Yazar: Morgan Michaels
Çeviri: M. Hulusi Cengiz
Myanmar ordusu, muhalif güçlerin bu kabiliyeti kullanması nedeniyle ağır kayıplar verdikten sonra, insansız hava aracı (İHA) kullanımını artırıyor. Çin ve Rusya'dan İHA'lar satın alan rejim, şimdi bu sistemleri cephaneliğine ve eğitim müfredatına entegre ediyor.
Rejim güçleri başlangıçta İHA'ların saldırı gücünü kavramakta yavaş kalmış ve İHA donanımlı isyancılara karşı çok sayıda kayıp vermiş olsa da şimdi daha az sayıdaki büyük İHA'larını tamamlamak için çok sayıda düşük maliyetli sistem satın almış durumda. Cuntaya yakın kaynaklara göre, İHA'larla yapılan operasyonlar ve İHA'lara karşı geliştirilmiş taktikler, askere alınanlara verilen temel eğitim müfredatına da entegre edildi.
Muhalif güçlerin İHA'ları kullanması, askeri rejimin büyük ölçüde şehirlerin garnizonlaştırılmasına ve muhalif güçlerin faaliyet gösterdiği uzak bölgelerin işgal edilmesine dayanan temel isyanla mücadele yaklaşımını tehlikeye atmıştı. Ancak rejim şu anda tehdit altında olan binlerce karakol, üs, kontrol noktası, ofis ve kritik altyapıya karşı yeterli önlem alabilmiş değil.
Askeri hükümetin İHA envanterinde China Aerospace Science and Technology Corp. (CASC) CH-3A olduğu biliniyor. Hava kuvvetleri bu İHA'lardan on yıldan uzun bir süredir az sayıda kullanıyor ve 2019'dan bu yana isyancılara karşı sadece ara sıra kullanılıyor. Yakın zamanda daha büyük ve daha yetenekli CASC CH-4'ü de satın aldığına dair iddialar mevcut.
Ordunun, Rus Kronshtadt Orion-2 (Helios) için sipariş verdiği ve temmuz ayında yayınlanan muhalif güçlere ait fotoğraflarda Rus Özel Teknoloji Merkezi Orlan-10E keşif İHA'larının ele geçirildiği bildirildi. Rejimin Savunma Sanayii Başkanlığı (DDI) bazı İHA bileşenleri üretse de herhangi bir yerli İHA platformunun var olup olmadığı belirsiz. DDI ayrıca, modifiye edilmiş ticari İHA'larla kullanılmak üzere "damla bombaları" üretmeye başlamış durumda.
Savaş alanı görüntüleri, miktarları sınırlı kalsa da daha fazla döner kanatlı İHA'nın cephe birliklerine ve savunmasız karakollara dağıtıldığını gösteriyor. Rejim, İHA saldırılarının bazı görüntülerini yayınlamış olsa da propaganda çabaları muhaliflerin çok gerisinde kalmaya devam ediyor.
Rejim, savaş uçaklarını yakın hava desteği için konuşlandırmanın yanı sıra, muhalif yerleşim bölgelerini ve sivilleri hedef almak için de düzenli olarak kullanıyor. Myanmar-Tayland sınırı boyunca muhalif güçlerle birlikte hareket eden kişiler, yakın zamanda IISS araştırmacılarına bu tür hava saldırılarının giderek artan bir şekilde İHA'lar tarafından gerçekleştirildiğini söyledi.
İHA'ların daha fazla konuşlandırılması, rejimin hava filosundaki yükü azaltmasına, muhalif güçler ve sivil destekçileri üzerindeki baskıyı sürdürmesine ve cephedeki savaş birimlerine taktiksel avantaj sağlamasına yardımcı olabilir. Ancak savaş alanındaki kayıpların arttığı bir ortamda, İHA'ların ne gibi bir fark yaratacağını zaman gösterecek.
Hava indirme isyanı
Myanmar'daki muhalif güçlerin İHA kullanımı, 2022'nin başlarında bir model olarak ortaya çıkmıştı ve bu uygulamalar büyük ölçüde çatışmanın asimetrik doğasını yansıtıyordu. Basit İHA'lar, öncelikle keşif yapmak, düşman kollarını engellemek, uzak karakolları taciz etmek ve idari ve altyapı hedeflerine yönelik saldırılarla rejimin otoritesini zayıflatmak için kullanıldı.
Direniş güçleri ayrıca İHA'ları, rejimin tartışmasız hava üstünlüğüne bir yanıt olarak lanse etti ve İHA görüntülerini propaganda ve bağış toplama amacıyla sosyal medyada yaydı. Nisan 2024'te rejimin başkenti Naypyidaw'ı vurmak için uzun menzilli İHA'lar kullanıldı. Neredeyse tüm İHA'lar düşürülmüş olsa da, operasyon uluslararası medyada geniş yer buldu ve muhalif güçlerin generallerin "saklanacak hiçbir yeri olmadığını" iddia etmesine olanak sağladı.
Mevcut İHA'ların türü ve miktarı genellikle sahaya göre değişmektedir. Yerel örgütlerin nispeten yetersiz donanıma sahip olduğu ülkenin merkezinde, modifiye edilmiş RC uçakları ve ev yapımı veya 3D baskılı sabit kanatlı platformlar daha yaygındır. Sınır bölgelerinde ise muhalif güçler, döner kanatlı İHA'ların yanı sıra, tamamen monte edilmiş ticari ve tarımsal birimler inşa etmek için gereken fabrika yapımı bileşenlere daha fazla erişime sahiptir.
Başıboş dolaşan mühimmatların kullanılmaya başlanması yavaş olmuş, kullanımlarına ilişkin ilk görsel teyit bu yıl kaydedilmiştir. Myanmar'daki çoğu isyancının karşılaştığı kaynak kısıtlamaları göz önüne alındığında, tek yönlü saldırı İHA'ları yerine geri kazanılabilir İHA'lar muhtemelen tercih edilmektedir.
Rejime karşı askeri direniş açısından, yeni kurulan Halk Savunma Güçleri (PDF'ler) ve daha köklü etnik silahlı örgütler (EAO'lar), silah pazarlarına daha fazla erişime ve askeri sınıf mühimmat satın almak veya büyük ölçekte el yapımı patlayıcı cihazlar üretmek için daha fazla kaynağa sahiptir. Birçok EAO, İHA operatörlerini doğrudan birim yapılarına entegre ederken, PDF'ler bir dizi entegrasyon tarzı benimsemektedir. Örneğin, bazıları özel İHA birimlerine sahipken, diğerleri yalnızca İHA üretimi ve konuşlandırılması amacıyla var olan bağımsız kuruluşlarla koalisyonlara katılmaktadır.
Konvansiyonel savaşa doğru
Myanmar'daki iç savaşta İHA'ların rolü, 2023'ün sonlarında Kardeşlik İttifakı olarak bilinen üç EAO'nun, ülkenin kuzeydoğusunda, Çin sınırına yakın bir bölgede oldukça başarılı bir saldırı olan 1027 Operasyonu'nu başlatmasıyla değişmeye başladı.
Ana karayolunu kestikten sonra İttifak savaşçıları, düzinelerce izole tepe mevzisini kuşattı ve ardından günlerce, bazen haftalarca bombaladı. Rejimin kendi itirafına göre, Kardeşler saldırı sırasında tahminen 25.000 bomba atmak için İHA'ları kullandı.
Ordunun ateş destek üsleri ağı çökmeye başlayınca, İttifak tabur karargahlarını ve şehir merkezlerini ele geçirmek için harekete geçti. Son on ay içinde İHA'lar, Kardeşlerin yüksek tahkimatlı mevzilere doğrudan saldırılar düzenlemesine ve rejimi neredeyse tüm kuzeydoğu bölgesinden atmasına yardımcı oldu.
Diğer muhalif güçler de bu taktikleri taklit etmeye çalıştı, ancak birçok grup İHA teknolojisinden tam anlamıyla faydalanmak için gerekli kapasite ve ateş gücünden yoksun. Eğer yeni gruplar, son saldırılarda ele geçirilen rejim mühimmatlarının (havan mermileri) büyük stoklarını kullanabilirse, bu denge daha da değişebilir.
Kaynak: Military Balance
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Makalede temsil edilen görüşlerin sorumluluğu yazara aittir, söz konusu yazı ve görüşler Hamaset'in editoryal politikasını yansıtmayabilir.