Yazar: Elis Gjevori

Çeviri: M. Hulusi Cengiz

İsrail ve Tayvan, özel koşulları ve Amerika ile olan bağlantıları sayesinde onlarca yıldır eşit şekilde destekleniyor.

İsrail, uluslararası izolasyonunu kırmak amacıyla Nisan ayında Tayvan'ı ziyaret etti. Bu ziyaret, bir yıl içinde partiler arası ikinci İsrail heyeti oldu. Resmi diplomatik bağları olmamasına rağmen, iki taraf benzer tarihi koşulları paylaşıyor.

Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e düzenlediği saldırı, iki taraf arasındaki ilişkilerin gözle görülür biçimde ısınmasına neden oldu. Taipei, İsrail'e yarım milyon dolardan fazla bağışta bulundu. İsrail'in Gazze'ye yönelik savaşı, 37,000'den fazla Filistinlinin ölümüne neden oldu. Ancak bu durum, Çin tarafından ayrılıkçı bir eyalet olarak görülen Tayvan'ı rahatsız etmedi.

Çin uzmanı Arnaud Bertrand, Çin'in tarihsel olarak Filistin davasını desteklediğini ve bunun İsrail'i üzdüğünü söyledi. Bu çerçevede Tayvan ve İsrail ortak bir neden buldular. Gayrı resmi ilişkilerinin son 50 yılında düzinelerce anlaşma imzaladılar ve 2022'de İsrail'in Tayvan'la ticareti 2,67 milyar doları aştı.

Tayvan ve İsrail'in bağları, ABD'nin emperyalist desteğine dayanıyor. Bertrand, iki ülkenin birbirini desteklemesinin, kaderlerinin birbirine bağlı olduğunu söylüyor. Tayvan, ABD'yi memnun etmek için Amerikan yönetiminin desteğini alan her ülkeyi desteklemektedir.

Çin'in Tayvan üzerindeki baskısı arttıkça, Taipei'de Pekin'in askeri olarak kontrolü ele geçirme korkusu yaşanıyor. Tayvan, İsrail'i destekleyerek ABD'yi memnun etmek istiyor.

İsrail, Çin'i kamuoyu önünde eleştirme konusunda daha az isteksizlik göstermeye başladı. Amerika'nın müttefiklerine Çin'le ilişkilerini sınırlamaları yönünde yaptığı baskı nedeniyle, İsrail'deki bazı çevreler, İsrail'in Pekin'e karşı politikalarını sorgulamaya başladı ve Taipei ile yakınlaşmanın zamanının gelip gelmediğini soruyorlar.

Tayvan, İsrail'le çok yakınlaşarak Arap ve Müslüman dünyasıyla olan tüm köprülerini yakmamaya dikkat ediyor. Mayıs ayında Gazze'deki Filistinlilere 500.000 dolarlık bir bağış yaptı.

Tayvan Kamuoyu Vakfı tarafından yapılan bir ankete göre, halkın yüzde 35'i İsrail'i, yüzde 15'i Filistinlileri destekliyor.

Tayvan'da İsrail'in Dostları İttifakı tarafından düzenlenen konserlerde, Filistin yanlısı protestoculara karşı güvenlik güçleri müdahale etti. Tayvan halkı arasında değişen görüşler var.

Gazzeli bir Filistinli olan ve Tayvan'daki Ulusal Chiao Tung Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olarak çalışan Hazem Almassry, İsrail ve Filistin konusundaki sıradan insanların görüşlerinin karışık olduğunu söyledi.

2016'da doktora yapmak için Tayvan'a taşınan Almassry, geride bıraktığı hayatının büyük bir kısmının İsrail tarafından enkaza dönüştürülmesini uzaktan izliyor. Almassry, Middle East Eye'a yaptığı açıklamada, "Tayvan'da teknolojik ve ekonomik bağlar nedeniyle İsrail'e olumlu bakan genel bir eğilim olsa da, işgalin insani etkileri ve İsrail'in Gazze'deki askeri eylemleri konusunda kaygı duyan önemli sesler de var" dedi.

"Konuştuğum pek çok Tayvanlı, çatışmanın ardındaki nedenleri ve Gazze'deki günlük yaşamın gerçeklerini merak ediyor" diyen Almassry, "Filistinlilerin karşılaştığı zorlukların seviyesine genellikle şaşırıyorlar ve durumu daha iyi anladıklarında sempati duyuyorlar" ifadelerini kullandı.

Almassry, "Birçok Tayvanlı, İsrail'in anlatısından etkileniyor ve Nakba ile Filistin'deki tarihi haklar hakkında çok az bilgiye sahip" dedi. Tayvanlıların İsrail ve Filistin'e bakış açıları büyük ölçüde ülkelerinin algılanan jeopolitik ihtiyaçlarına göre şekilleniyor. Pek çok kişi İsrail'i, Tayvan ve ABD ile aynı stratejik kampın bir parçası olarak görürken, Çin'in Filistin'e verdiği desteği karşı kampta görüyor.

Almassry, "İsrail'in kuruluşu sırasında 1948'de Filistinlilerin anavatanlarından sürülmesine atıfta bulunarak, "Birçok insan İsrail'in anlatısından etkileniyor ve Filistin Nakba'sı ve Filistin'deki tarihi haklar hakkında çok az bilgiye sahip" dedi.

İsrail'in Gazze'ye açtığı savaşın dünya çapında gördüğü ilgi, Tayvan'daki sıradan insanları çatışma hakkında daha fazla bilgi edinmeye sevk etti. Almassry, pek çok kişinin "kontrol noktaları, duvarlar, öldürmeler, ev yıkımları ve günlük yaşamı ciddi şekilde etkileyen diğer önlemler gibi İsrail tarafından dayatılan zorlukların farkında olmadığını" söyledi.

"Hikayemizi ve bakış açımızı duyduklarında hemen Filistinlilere sempati gösteriyorlar. Tayvan'daki akademik camia da İsrail-Filistin çatışmasının eleştirel bir şekilde incelenmesini içeren Orta Doğu'ya artan bir ilgi gösteriyor."

Almassry, "Bu akademik merak, öğrenciler ve akademisyenler arasında daha bilgili ve dengeli bir bakış açısı oluşmasına yardımcı oluyor" dedi.

Kaynak: middleeasteye.net