Yazar: Dr. Ionut Popescu

Çeviri: M. Hulusi Cengiz

Avrupa Birliği Romanya'da Sovyet oyun kitabını yeniden canlandırıyor.

Başkan Yardımcısı J.D. Vance ve Ulusal İstihbarat Direktörü Tulsi Gabbard, seçimlerin ilk turunun iptal edilmesini AB'deki demokratik gerilemenin bir örneği olarak eleştirmişlerdi; ancak son gelişmeler, zaten istikrarsız olan bir bölgede Amerikan çıkarlarına yönelik jeopolitik bir tehdit ve milliyetçi ve müdahale karşıtı Avrupa partilerinin geleceği için korkunç bir uyarı niteliği taşıyor.

Georgescu'nun açıkça benimsediği Trump yönetimine açık bir hakaret anlamına gelmesinin yanı sıra AB, diğer üyelere popülist-milliyetçi partilerin seçimleri kazanmalarına rağmen güç kazanmalarına izin verilmeyeceği konusunda açık bir uyarı gönderiyor. Bunun ne anlama geldiği konusundaki şüpheleri ortadan kaldırmak için, eski AB Komiseri Thierry Breton, Almanya için Alternatif'in (AfD) iktidara gelme olasılığıyla ilgili bir tartışma sırasında açıkça “Romanya'da yaptık, Almanya'da da yapacağız” dedi.

Washington, öngörülebilir gelecekte ne tür bir uzlaşmaz Avrupa Birliği liderliği ile karşı karşıya kalacağı konusunda net olmalı ve Amerika'daki muhafazakârlar da benzer şekilde Avrupalı meslektaşlarının karşılaşması muhtemel engellerin farkında olmalıdır. Ursula von der Leyen gibi liderlerin bulunduğu Brüksel, küreselleşmenin merkezini temsil etmektedir ve MAGA ile Trump dostu Avrupalı müttefiklerin ideolojik düşmanı olacaktır.

Rumen destanının bağlamı, Trumpvari popülist-milliyetçi görüşleri nedeniyle Batı basınında kötü niyetli bir şekilde “aşırı sağcı” olarak tanımlanan eski bir BM diplomatı olan Georgescu'nun, ilk tur oylamada birinci olduktan sonra geçen yıl ikinci turda cumhurbaşkanlığını kazanmaya hazır olmasıydı.

Mahkeme  gizli kanıtlara dayanarak seçimi iptal etti.

Romanya Anayasa Mahkemesi, Romanya'nın Soğuk Savaş sonrası demokrasi tarihinde benzeri görülmemiş bir hamleyle, yerel istihbarat servislerinin TikTok üzerinden Rus müdahalesine ilişkin sunduğu iddia edilen gizli kanıtlara dayanarak seçimi iptal etti.

TikTok'ta Rus desteği gibi gülünç bir bahanenin bir AB ülkesinde özgür ve adil bir seçimi iptal etmek için yeterli bir neden olarak görülmesi tam da bu nedenle Vance, Elon Musk ve Kari Lake ile birlikte geçtiğimiz günlerde sosyal medya paylaşımlarında Romanya'nın seçim entrikalarını eleştirdi.

İran'daki ayetullahların İslamcı teokratik rejimi devam ettirmek için hangi adayların ideolojik olarak güvenilir olduğuna karar vermesine benzeyen bir hareketle Romanya'nın en üst mahkemesi Georgescu'nun görüşlerini “anayasal düzene ve Romanya'nın Avrupa-Atlantik ortaklığına” bir tehdit olarak değerlendirdi.

Demokratik bir AB ve NATO üyesinin en yüksek mahkemesi için kulağa inanılmaz gelse de mahkeme bu seçim döneminde ikinci kez bir adayı, milliyetçi ve Avrupa şüpheci bir dış politikayı savunduğu suçlamasıyla adaylıktan men etti. Geçtiğimiz yıl Diana Sosoaca da benzer şekilde muhafazakâr milliyetçi görüşleri nedeniyle ulusal güvenlik için tehlike arz etmekle suçlanmıştı.

Acı bir ironi olarak, Ukrayna'da ateşkesi savunmak ve Romanya'nın bu savaşa verdiği koşulsuz desteği sürdürmeyi reddetmek, esasen Trump yönetiminin benimsediği aynı politika, Georgescu'yu sözde Rusya yanlısı ve dolayısıyla Batı karşıtı görüşleri nedeniyle Romen yargıçlar ve bürokratlar için kabul edilemez hale getirdi.

Ukrayna'da barışı benimsemek ve askeri müdahaleci politikaları eleştirmek kampanyasının temel ilkeleri olarak Romanya'nın ulusal güvenliğine bir tehdit olarak görülüyordu ki bu sadece Avrupa Birliği'nin mevcut liderleri için anlamlı olan tuhaf bir iddiaydı. Muhalif bakış açılarını yasadışı ve tehlikeli ilan etmek, ne yazık ki bazı Romen yargıç ve liderlerin komünist gençlik yıllarında biraz fazla içselleştirmiş olabilecekleri bir Sovyet uygulamasıdır.

Vance'in Münih Güvenlik Konferansı'nda şaşkın bir dinleyici kitlesi önünde yaptığı konuşmada etkili bir şekilde vurguladığı gibi, transatlantik değerler arasında giderek büyüyen uçurum tehlikeli bir eğilimdir ve AB'nin demokratik normlardan uzaklaşması transatlantik iş birliğini daha da zorlaştıracaktır.

Romanyalı siyasetçiler sık sık demokrasi ve hukukun üstünlüğünden, Sovyetlerin dayattığı komünizm ve diktatörlükle geçen trajik Soğuk Savaş deneyiminin ardından Romanyalıların özlem duyması gereken temel Amerikan ve Avrupa değerleri olarak bahsediyor. Oysa Romanya halkının kendi başkanını seçme gibi en temel demokratik hakkı, kendilerini ironik bir şekilde demokrasi ve hukukun üstünlüğünün savunucusu olarak tanımlayan aynı Avrupalı elitlerin açık onayıyla elinden alındı.

Bazıları, haklı olarak Çin ve Batı Yarımküre'ye odaklanan Önce Amerika dış politikasının Avrupa siyasetinin çılgınlıklarıyla uğraşması gerekip gerekmediğini merak edebilir, ancak bu durumda cevap evettir- sınırlar dahilinde.

O halde Romanya'daki darbeye verilecek ihtiyatlı realist yanıt ne olmalıdır?

Avrupa'nın en büyük güçlerinden biri olmasa da Romanya AB'nin altıncı büyük ülkesidir ve Karadeniz kıyısında Amerikan Mihail Kogalniceanu Hava Üssü'ne (MKAB) ve Deveselu'da Aegis Ashore Füze Savunma Sistemi'ne ev sahipliği yaparak değerli bir yerel Amerikan müttefiki olmuştur. Romenler bu askeri tesislere Rus saldırganlığına karşı potansiyel bir savunma olarak ABD'den çok daha fazla değer veriyor.

Bu durum Washington'a önemli bir koz veriyor; yönetim bu askeri desteğin devamını açıkça George Simion (Georgescu'nun şu anda desteklediği) gibi diğer popülist milliyetçi liderlerin seçimlere katılmasının ya da kazanması halinde cumhurbaşkanı olarak görev yapmasının engellenmeyeceği garantisine bağlı kılabilir. Romanya'nın özgür ve demokratik bir devlet olarak statüsü de Dışişleri Bakanlığı tarafından yeniden gözden geçirilebilir ve ABD seçim darbesini organize eden kamu görevlilerine yaptırım uygulamayı düşünmelidir.

Daha geniş bir ölçekte, Romanya'daki AB destekli seçim darbesi, Trump yönetimi, MAGA hareketi ve ABD'deki diğer muhafazakâr grupların benzer düşünen milliyetçi Avrupa partilerine kamu diplomasisi desteğinin artmasına da yol açmalıdır. Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek için birlikte çalışmanın zorluklarının çok açık bir şekilde ortaya koyduğu gibi, Amerikan ulusal çıkarlarına tek tip küreselci ve liberal bir Avrupa Birliği hizmet etmemektedir.

Kaynak:  The American Conservative

Foto: © Facebook Călin Georgescu

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Makalede temsil edilen görüşlerin sorumluluğu yazara aittir, söz konusu yazı ve görüşler Hamaset'in editoryal politikasını yansıtmayabilir.