Yazarlar: Tasha Kheiriddin & Alex Kliment
Çeviri: M. Hulusi Cengiz
Katar, Mısır ve Biden Yönetimi ile yeni gelen Trump ekibinden ABD'li yetkililer aracılığıyla yapılan ateşkesin kesin şartları, Katarlı yetkililer tarafından düzenlenecek bir basın toplantısında açıklanacak.
İsrail hükümetinin anlaşmayı resmen onaylaması gerekiyor.
Bildiklerimiz:
Anlaşmanın altı hafta sürecek ilk aşamasında, Hamas 7 Ekim 2023'te İsrail'e düzenlediği saldırılar sırasında kaçırdığı 33 rehineyi serbest bırakacak. Buna karşılık, İsrail de İsrail hapishanelerinde tutulan yüzlerce Filistinli mahkûmu serbest bırakacak, ancak kesin liste henüz bilinmiyor.
Buna ek olarak, İsrail askerlerini Gazze'nin sınırlarına geri çekecek. Ancak yerleşim bölgesini ikiye bölen Netzarim Koridoru veya Mısır-Gazze sınırı gibi bazı stratejik noktalardan çekilme, ayrı bir görüşme konusu olmaya devam ediyor.
Gazze'deki Filistinli sivillerin evlerine ya da 15 aylık savaşın ardından evlerinden geriye kalanlara serbestçe dönmelerine izin verilecek. Ayrıca şeride insani yardım akacak.
İkinci aşama, daha fazla esir değişimini gerektirirken üçüncü aşama, Gazze'nin statüsü ve yönetimine ilişkin daha kalıcı bir çözüm öngörüyor. Bu aşamaların her ikisi de ilk aşama sırasında müzakere edilecek.
Ateşkes, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'e saldırmasının ardından patlak veren acımasız çatışmayı durduruyor. İsrail'in Hamas'ı yok etmeyi amaçlayan yanıtı, Gazze Şeridi'nin büyük bölümünü yerle bir etti. Yerel kaynaklara göre bu saldırılar, 40.000'den fazla insanın ölümüne yol açtı ve bölgeyi ciddi bir insani krize sürükledi.
İsrail geçen sonbaharda askeri liderini öldürerek Hamas'ı ciddi şekilde zayıflattı. Ancak örgütün yeniden toparlanmasını ve eleman kazanmasını engellemekte zorlandı. Hamas ve müttefikleri tarafından 7 Ekim'de kaçırılan yaklaşık 250 rehineden 98'i hâlen Gazze'de tutuluyor. Bunlardan kaçının hâlâ hayatta olduğu tam olarak bilinmiyor.
Trump etkisi:
Bu gelişme, Donald Trump'ın ABD'de göreve başlamasından birkaç gün önce gerçekleşti. Trump daha önce, göreve başlayacağı 20 Ocak tarihine kadar bir anlaşma yapılmaması hâlinde "kıyametin kopacağı" tehdidinde bulunmuştu.
Trump'ın Orta Doğu temsilcisi Steve Witkoff'un, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'yu, daha önce Biden yönetimi tarafından yürütülen birkaç diplomasi turunda reddettiği ateşkes şartlarını kabul etmeye zorlamada güçlü bir rol oynadığı bildiriliyor.
Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nden Hugh Lovatt, "Bu anlaşmayla da ortaya koyduğu gibi, yeni Trump yönetimi İsrail'i gerekli tavizleri vermeye zorlayacak yeterli güce sahip tek aktördür" dedi.
Ancak Lovatt, Hamas'ın silahsızlandırılması, Gazze Şeridi'nde yerel yönetimin kurulması ve uluslararası barış gücü desteğinin sağlanması için kalıcı bir plan olmadan ateşkesin faydalarının hızla azalabileceği uyarısında bulundu.
"İsrail'in işgalini sona erdirmeye yönelik anlamlı bir siyasi ilerleme olmadan yapılacak bir ateşkes, eninde sonunda sürdürülemez olacaktır" dedi.
Joe Biden'ın görüşü:
Yaptığı açıklamada görevden ayrılan başkan, anlaşmanın savaşa "kalıcı" bir son vereceğine inandığını söyledi ve başarı için kredi talep etti. Biden, "Bu noktaya, İsrail'in ABD'nin desteğiyle Hamas üzerinde kurduğu baskı sayesinde ulaştık" dedi.
Biden ayrıca, İran'ın çatışma nedeniyle zayıfladığını da ifade etti. "Amerika Birleşik Devletleri denklemin şekillenmesine ve değişmesine yardımcı oldu. Bir zamanlar Hamas'ı koruyan ve sürdüren terör ağı çok daha zayıfladı... İran, on yıllardır olmadığı kadar zayıfladı."
Kaynak: Gzero Media
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Makalede temsil edilen görüşlerin sorumluluğu yazara aittir, söz konusu yazı ve görüşler Hamaset'in editoryal politikasını yansıtmayabilir.