Çeviri: M. Hulusi Cengiz
Başkan Donald Trump, NATO’nun bir saldırıya uğraması halinde ABD’yi savunmaya geçeceğinden emin olmadığını söyledi.
Bunun üzerine Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Fransa’nın ABD’nin “sadık ve vefalı” bir müttefiki olduğunu ifade etti.Trump’ın Soğuk Savaş sırasında Sovyetler Birliği’ne karşı kolektif güvenlik sağlamak amacıyla kurulan NATO’yu kötüleyen açıklamaları, savunma maliyetinde adil payını ödememekle suçladığı ittifaka yıllardır yönelttiği eleştirilerle büyük ölçüde örtüşüyor.
Ancak bu açıklamalar, Trump’ın NATO’yu uzun zamandır bir tehdit olarak gören Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yönelik uzlaşmacı yaklaşımının Batı dünyasında yarattığı endişenin arttığı bir dönemde geldi. Trump ayrıca, Ukrayna’yı üç yıl önce işgal eden ülkeyle bir barış anlaşmasını kabul etmesi için baskı yapmaya çalışıyor.
Savunma Bakanı Pete Hegseth, geçen ay yaptığı bir konuşmada ABD’nin NATO üyesi olmayan Ukrayna’da herhangi bir barış gücüne katılmayacağını ve Rusya tarafından saldırıya uğraması halinde bu güce katılan hiçbir ülkeyi savunmayacağını söyleyerek ittifakı altüst etti.
Trump, Oval Ofis’te yaptığı açıklamada, diğer ülkelerin ABD’yi savunmaya gelmeyeceğini söyledi. Oysa 5. Madde savunma garantisinin devreye sokulduğu tek durumda tam da bunu yaptılar.
“NATO ile yaşadığım en büyük sorun ne biliyor musunuz? Gerçekten, yani, onları çok iyi tanıyorum. Onlar benim dostlarım. Ama Amerika Birleşik Devletleri'nin başı dertte olsaydı ve biz onları arasaydık, 'Bir sorunumuz var, Fransa. Bahsetmeyeceğim birkaç sorunumuz daha var. Gelip bizi koruyacaklarını mı sanıyorsunuz? Korumaları gerekiyordu. Ben o kadar emin değilim,” dedi Trump.
Macron ise yaptığı açıklamada “Biz sadık ve vefalı müttefikleriz” diyerek ABD liderlerine karşı “saygı ve dostluğunu” ifade etti.
“Aynı şeyi beklemeye hakkımız olduğunu düşünüyorum,” dedi.

Macron, Devrim Savaşı sırasında Amerikan Kıta Ordusu’nda tümgeneral olan 19 yaşındaki Fransız soylusu Marquis de Lafayette’in ve I. Dünya Savaşı sırasında Fransa’daki Amerikan ordusunun komutanı General John Pershing’in isimlerini anarak “asırlık tarihe” atıfta bulundu.
Ayrıca, birkaç gün önce Nazi işgali altındaki Fransa’nın D-Day çıkarmasının bir parçası olarak Omaha Plajı’na çıkan Amerikalı İkinci Dünya Savaşı gazileriyle bir araya geldiğini söyledi.
“Fransa ve ABD her zaman birbirlerinin yanında oldular,” diye ekledi.
Kendisine, ABD’nin askeri harcama hedeflerini karşılamayan NATO ülkelerini savunmayacağını bir ABD politikası haline getirip getirmediği sorulan Trump şu yanıtı verdi:
“Bence bu sağduyu, değil mi? Eğer ödeme yapmazlarsa, onları savunmayacağım. Hayır, onları savunmayacağım.”
Trump, 2016 başkanlık kampanyasından bu yana, kendi liderliğindeki ABD’nin ittifakın karşılıklı savunma garantilerine uymayabileceğini ve yalnızca gayrisafi yurtiçi hasılalarının yüzde 2’sini askeri harcamalara ayırma hedeflerini karşılayan ülkeleri savunacağını öne sürüyor.
Yedi on yıllık ittifakın en güçlü ülkesi olan ABD, üyeler arasında en büyük ekonomiye sahip ve savunmaya diğer tüm üyelerden daha fazla harcama yapıyor.
ABD, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından NATO’yu kuran 12 ülkeden biriydi. Üye sayısı o zamandan bu yana 32’ye ulaştı ve Madde 5 olarak bilinen temel karşılıklı savunma garantisi, bir üyeye yapılan saldırının tüm üyelere yapılmış sayılacağını belirtiyor.
Trump, ayrıca ABD’nin NATO’ya olan bağlılığının, Avrupa Birliği de dahil olmak üzere diğer ülkelerle adil olmadığını söylediği ticaret politikalarını hedef almaya çalıştığı ticaret savaşında kullanılabileceğini öne sürdü.
“NATO’yu potansiyel olarak iyi görüyorum ama NATO’da iyi düşünmek zorundasınız. Yaşananlar çok adaletsiz,” dedi Trump. “Ben gelene kadar NATO’nun yüzde 100’üne yakınını biz ödüyorduk. Düşünsenize, ordularının yüzde 100’ünü biz ödüyoruz ve onlar bizi ticarette kazıklıyorlar.”
Trump’ın NATO Büyükelçisi olarak seçtiği Matt Whitaker, onay duruşmasında ABD’nin NATO ittifakına ve özellikle de 5. Maddeye olan bağlılığı konusunda “bu bağlılık demir gibi olacak” dedi.
Geçtiğimiz yıl NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO’nun 32 üye ülkesinden 23’ünün askeri ittifakın savunma harcamaları hedefine ulaştığını söyledi.
Trump, tehditleri nedeniyle ülkelerin bu hedefleri tutturmasından kendine pay çıkardı ve Stoltenberg de diğer ülkelerin harcamalarını arttırmalarından Trump’ın sorumlu olduğunu söyledi
Kaynak: (FRANSA 24)
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Makalede temsil edilen görüşlerin sorumluluğu yazara aittir, söz konusu yazı ve görüşler Hamaset'in editoryal politikasını yansıtmayabilir.