Yazar: Antonio Graceffo

Çeviri: M. Hulusi Cengiz

Ekim sonu itibariyle Myanmar’daki demokrasi yanlısı direnişçiler, ülkenin ikinci büyük şehri Mandalay’ın birkaç kilometre yakınına kadar ilerledi. Bu durum, şimdiye kadar Karen Ulusal Kurtuluş Ordusu, Karenni Ordusu ve Kaçin Bağımsızlık Ordusu (KIA) gibi grupların başlangıçta atalarının toprakları ve çevresinde toprak kazanmaya odaklandığı etnik eyaletlerin ormanlarında ve dağlarında yoğunlaşan bir çatışma olan Myanmar iç savaşında önemli bir değişimi işaret ediyor.

Mandalay’a yaklaşılması, Myanmar iç savaşında yeni bir aşamayı temsil ediyor. Birincisi, iktidardaki Devlet İdare Konseyi’ne (SAC) isyancıların birlik içinde oldukları ve mücadeleyi ülkenin ekonomik ve siyasi kalbine taşımaya kararlı oldukları yönünde güçlü bir mesaj gönderiyor.

İkincisi, Tatmadaw’ın bir yıl süren taktiksel geri çekilmelerin sonucu olarak kentsel alanlara hapsolduğunu ve isyancıların içerdiği önemli risklere rağmen şehir savaşına girme konusundaki hırsının altını çiziyor.

Kurak Mevsim Yeni Savaş Alanı Gerçeklerini Beraberinde Getiriyor 

Myanmar’ın demokrasi yanlısı isyancıları, geçtiğimiz yıl kırsal bölgelerin yeniden ele geçirilmesi gibi sayısız askeri başarıya rağmen Tatmadaw’ın hava üstünlüğüne karşı mücadele etmeye devam ediyor. Saldırı helikopterleri, jet avcı uçakları ve insansız hava araçları artık kayıpların büyük bir kısmını oluşturuyor ve kurbanlar arasında giderek daha fazla sivil yer alıyor.

Kasım ayı, yağmur mevsiminden kışa geçişi müjdelerken, daha kuru hava daha açık bir gökyüzü getiriyor ve bu da potansiyel olarak savaş alanında yankı bulacak gibi görünüyor. Cephedeki yardım grubu Free Myanmar Rangers’ın başkanı David Eubank, bu değişimin “bombalama operasyonlarını kolaylaştırdığını ve ikmal ve takviye için daha kolay ulaşım sağladığını...

İyileşen havanın hükümet ordusunun lehine olduğunu” ifade etti. Değişen mevsim, isyancıların Mandalay’ı ele geçirip geçiremeyeceği konusunda endişelere yol açıyor çünkü iyileşen hava koşulları artık Tatmadaw’ın işine geliyor.

Değişen askeri dinamik, adının açıklanmasını istemeyen bir Karen mülteci tarafından da dile getiriliyor: “Artık Tatmadaw’ın bilgisayarları ve GPS’i var. Bakmalarına bile gerek yok. Geceleri, karanlıkta uçabiliyor ve bombaları doğrudan [köylerin] üzerine atabiliyorlar.”

Yağmur mevsimi sona erdiğinde Tatmadaw, genellikle bir saldırı başlatır; bu yıl tekrarlanması durumunda, zorlu bir güç oluşturmaları beklenebilir. Zorunlu askerlik uygulamasının başlamasından bu yana Tatmadaw, saflarına en az 30,000 asker kattı ki bu sayı birçok direniş ordusunun toplam bireysel savaş gücünden daha fazla.

 Ayrıca Tatmadaw, Rusya ve Çin’den silah ve uçak almaya devam ediyor. Direniş için bir başka dezavantaj da değişen arazidir. Önceleri etnik silahlı örgütler, ücra bölgelerde gerilla taktiklerini kullanarak daha güçlü bir düşmana karşı üstünlük sağlamaya çalışıyordu; ancak şimdi çatışmalar, daha az hazırlıklı oldukları kentsel bir ortama kayıyor.

Demokratik gölge hükümet Ulusal Birlik Hükümeti (NUG) ile uyumlu Karenni halkının önde gelen siyasi örgütü Karenni Ulusal İlerleme Partisi (KNPP) temsilcilerine göre Tatmadaw askerleri, kalan kalelerine yerleşmiş durumda; yüzlerce kara mayını ve insansız hava aracıyla korunuyor ve direnişin ev yapımı insansız hava araçlarını etkisiz hale getiren sinyal bozucularla savunuluyor.

Mandalay gibi şehirlere yaklaşan direnişçiler için bir başka dezavantaj da saflarında 2021 darbesinden sonra direnişe katılan, çoğunlukla eğitimli profesyonellerden ve şehir sakinlerinden oluşan Halk Savunma Güçleri (PDF) üyelerinin de yer alması. Davaya bağlılıkları güçlü olsa da bu PDF üyeleri, etnik silahlı örgütlerin savaş deneyiminden yoksun.

Kurak mevsim ve kuvvetlerin bileşimi Tatmadaw’a bir avantaj sağlayabilir; ancak Eubank’a göre bu avantaj mutlaka belirleyici olmayacaktır: “Direnişçiler kendi ikmalleri için daha iyi yollardan da faydalanabilir ve kurak mevsim insansız hava araçlarını daha etkili bir şekilde konuşlandırmalarına olanak tanır.” Dahası, kurak mevsim geçmişte Tatmadaw’a avantaj sağlamış olsa da 2024’te dinamiğin değişebileceğine inanmak için nedenler var.

Direnişin artık kendi insansız hava araçlarına sahip olması ve kamyonlar için karayolu erişimi olan daha fazla bölgeyi ele geçirmesi, Tatmadaw’ın yağmur mevsiminin sonunda önceki avantajlarından bazılarını dengelemesine yardımcı oluyor.

Örneğin Tatmadaw, konvoyları pusu ve yakalanma riski altında olduğu için artık genellikle karadan ikmal yapamıyor. Eubank’a göre “Tabur büyüklüğünden daha küçük bir birlikle hareket edemezler ve hava korumasına ihtiyaçları var.” Bu da Tatmadaw’ı hem saldırı hem de ikmal operasyonları için hava desteğine büyük ölçüde bağımlı kılıyor.

Kaynak: Geopolitical Monitor

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Makalede temsil edilen görüşlerin sorumluluğu yazara aittir, söz konusu yazı ve görüşler Hamaset'in editoryal politikasını yansıtmayabilir.