Yazar: Andrew Forrest

Çeviri: M. Hulusi Cengiz

Çin'in bölgesel hegemon olarak nasıl hareket edeceğini hayal etmenin zamanı geldi

Bu korkunç ihtimali düşünmenin zamanı geldi, çünkü Başkan Donald Trump yönetiminde ABD'nin ittifaklara olan bağlılığı aniden sarsılmaya başladı. Ayrıca, kendini tamamen adamış bir ABD'nin bile Çin'i askeri olarak dizginlemeye çalışması ve başarısız olması riski de var- örneğin Tayvan'ın savunulması gibi kritik bir senaryoda.

Asya'da ABD'nin yerini almak için açık bir askeri güce ihtiyaç olup olmadığına bakılmaksızın, yeni hegemonik bir Çin'in liderleri muhtemelen başlangıçta ülkeyi şüphecilerin düşündüğünden çok daha az saldırgan ve bölgesel barışın çok daha tolere edilebilir bir alternatif koruyucusu olarak göstermeye çalışacaklardır.

Bölge sinmiş ve diğer herkes endişeyle izlerken, muzaffer ve rakipsiz bir Çin'in dünyaya güçlü ama iyi huylu bir imaj yansıtması çok mantıklı olacaktır. Böyle bir aşama yıllar hatta on yıllar sürebilir ancak sonsuza kadar sürmeyecektir.

İdeal olarak, Çin'in liderleri Çin'in muazzam askeri kabiliyetlere sahip olan ve istediğini elde etmek için nadiren de olsa kullanması gereken bölgesel bir hegemon olmasını istemektedir.

Ezici bir askeri gücün olağan ekonomik havuçlar ve bölge genelinde siyasi ve sosyal kontrol araçlarıyla birlikte kullanılma ihtimali, hegemonik bir Çin'in çıkarlarının tüm bölge ülkelerinin karar alma süreçlerinde otomatik olarak öne çıkmasını sağlayacaktır.

Bu A planı olacaktır.

Çin'in ve bizim sorunumuz, çoğu bölge ülkesinin ve bu ülkelerde yaşayan insanların eninde sonunda bu dinamikten bıkıp geri adım atmaya başlayacak olmasıdır.

Bu sorunlu bir durum çünkü Pekin'in tarihsel olarak Çin liderliğindeki bir bölgesel düzenin erdemlerine ilişkin anlayışının temelinde hürmet yatıyor ve mutlak teslimiyetten başka bir şeye tahammül etmek zor.

Çin'in liderleri bölgesel hegemonya arayışına girerek yeni bir çığır açmaya çalışmıyor. Aksine, Çin'i yörüngesindekilerin ne düşündüğünü ne söylediğini ve ne yaptığını kontrol etmesini sağlayan bir hakimiyet konumuna geri döndürmeye çalışıyorlar.

Çin'in bu yüksek derecede dış etki ve kontrolü sağlamak için kullandığı zorlayıcı ve teknolojik araç ve yöntemlerin çoğu yeni. Bunlara sahip olma arzusu ise yeni değil.

Canberra ve diğer bölgesel başkentler, Çin'in hürmet cephesinde taviz vermeyeceği varsayımından hareketle, Pekin'den ne kadar yönlendirmeyi hazmedebileceklerini ve geri tepmenin nasıl tezahür edebileceğini düşünmelidir.

İşlerin karışmaya başladığı yer burasıdır.

Çin'e bölgesel bir rakip tarafından ne kadar az meydan okunursa, en küçük dış meydan okuma eylemleri bile Çin'in iç kamuoyuna o kadar kabul edilemez görünecektir. Bu da hegemonik bir Çin'in liderlerinin, yalnızca iç siyasi meşruiyet nedenleriyle, herhangi bir meydan okumayı diğerlerini etkili bir şekilde caydıracak şekilde ele almak isteyecekleri anlamına gelmektedir.

Gerçek bir hegemon gibi davranmaya yönelik iç baskı ve davranışları üzerinde inandırıcı bir dış denetim ve denge olmadığı için, Çin liderlerinin itaate zorlamak ve sınırlarının ötesinde düşünce mühendisliği yapmak için giderek daha açık ve cezalandırıcı yöntemler izlediğini hayal etmek zor değil.

Bu çabanın Pekin'e beklediğinden daha kısa sürede geri tepeceğini ve sonuç almak için askeri güç kullanmaktan başka bir seçenek bırakmayacağını hayal etmek de zor değil.

Hegemonik bir Çin eninde sonunda haddini aşacak ve Pekin'in bakış açısına göre bastırılması gereken kolektif bir bölgesel tepkiye yol açacaktır. Bu da Çin'in hiçbir zaman niyetlenmediği ama şimdi bölgesel istikrarı korumak için zorunlu olduğunu söyleyeceği yayılmacı ve otoriter bir güç haline gelmesi için bir bahane sağlayacaktır.

Hegemonik bir Çin'in liderlerinin bu sonuca ulaşmaktan kaçınmak için ne kadar ileri gitmek isteyeceklerini ve ulaştıklarında tam olarak ne yapacaklarını düşünmek endişe verici ve tatsızdır. Ancak bu, politika planlayıcılarının kasıtlı olarak kaçınmak yerine üstlenmeleri gereken bir görevdir.

Çin'in ABD'yi Asya'dan kovma ve bölgede hak ettiğini düşündüğü yeri alma hedefine bağlı olduğu açık. Ancak Çin'in liderlerinin de Çin'in lehine bir sonucun nasıl ortaya çıkacağı konusunda emin olmadıklarını ve endişeli olduklarını unutmamak gerekir.

Bizim için hegemonik bir Çin'in ortaya çıkma potansiyelinin yarattığı zorluklarla yüzleşmek, ileriyi düşünmek ve farklı koşullarda takılıp kalmadan ilerlemenin yollarını hayal etmek anlamına geliyor.

Şans da bir rol oynayacaktır.

Kaynak: The Strategist