Bugün Türkiye Özbekistan ilişkilerinden bahseden uluslararası uzmanlar, ülkelerimiz arasındaki ilişkilerin yeni bir seviyeye yükseldiğini söylüyor. Çok eski zamanlardan bu yana ülkelerimiz arasında çeşitli alanlardaki karşılıklı güvene dayalı dostluk ilişkileri Özbekistan'ın bağımsızlığını kazanmasıyla daha da güçlenmiş durumda. Türkiye'nin dünyada Özbekistan'ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke olması da köklü ilişkilerimizin bir göstergesidir.
1996 yılında ülkelerimiz Ebedi Dostluk ve İşbirliği Antlaşması'nı imzaladılar. Halklarımız asırlık tarih, dil, din, değerler ve ortak geleneklerle birbirine yakından bağlıdır. Bugün ülkelerimiz arasında karşılıklı güvene dayalı dostluk ilişkileri giderek güçleniyor. Özbekistan-Türkiye ilişkileri yıllardır siyaset, ticaret, ekonomi, yatırım, ulaşım ve haberleşme, tarım, turizm ve bilim dahil olmak üzere birçok alanda gelişmeye devam ediyor.
TİCARET HACMİ 2,5 MİLYAR DOLARI AŞTI
Tutarlı diyalog ve ortak çabaların sonuçları iki ülkenin gelişen işbirliğinde görülmektedir. Örneğin 2016’da Özbekistan Türkiye ikili ticaret hacmi yaklaşık 1,2 milyar dolar iken 2019’da bu rakam 2,5 milyar doları aştı. Bugün Özbekistan’da Türk yatırımlı 1.300'den fazla işletme faaliyet göstermektedir. Ayrıca 500 milyon dolarlık yatırım projeleri de devam ediyor. Son yıllarda ulaştırma alanındaki ilişkilerimiz de gelişmiştir. 2019'da rakamlar otomobilde yüzde 33, demiryollarında yüzde 17 ve havayollarında yüzde 42 arttı. 2019 yılında 64 bin Türk turist Özbekistan'ı ziyaret etti.
ERDOĞAN VE MİRZİYAYEV TÜRKİYE-ÖZBEKİSTAN İLİŞKİLERİNİN İTİCİ GÜCÜ
Özbekistan Türkiye ilişkilerinde son yıllarda yeni bir sayfa açıldı. Cumhurbaşkanları Şevket Mirziyayev ve Recep Tayyip Erdoğan'ın siyasi iradeleri ve kararlılıkları bu yeni sayfanın önemli bir dayanağıydı. Diğer bir deyişle, iki ülke liderleri arasındaki dostane ilişkiler, düzenli toplantılar ve samimi görüşmeler ikili işbirliğinin gelişmesi için büyük bir itici güçtür. Recep Tayyip Erdoğan'ın Kasım 2016'da Semerkant'ı ziyareti, Mayıs 2017'de Pekin'de “Tek Kuşak Tek Yol” Forumu, Eylül 2017’de Astana ev sahipliğinde İslam İşbirliği Teşkilatı Bilim ve Teknoloji Forumu Erdoğan ve Mirziyayev’in biraraya geldiği önemli organizasyonlardandır. İki lider ayrıca 2020 Eylül'de BM Genel Kurulu'nda Özbekistan ve Türkiye ikili ilişkilerinin geleceğine yönelik beklentilerini dile getirdiler.
ÖZBEKLER VE TÜRKLER BİRBİRİNİ DAHA YAKINDAN TANIYOR
Ülkelerimiz arasındaki bu düzenli toplantılar, karşılıklı işbirliği ve güvene dayalı dostluk ilişkilerini daha da güçlendirmektedir. Bu süreç aynı zamanda halklarımız arasındaki sonsuz kardeşliği ve samimi ilişkileri daha da desteklemektedir. Bugün Özbekler Türk kardeşlerini, Türkler de Özbek kardeşlerini çok daha iyi tanıyor. Bu da halklarımız arasındaki köklü ilişkilerin geliştiğini gösteriyor.
“BUZLARI ERİTTİK”
29 Nisan 2018’de Türkiye Cumhurbaşkanının Özbekistan’a yaptığı resmi ziyaret iki ülke ilişkilerinin gelişimini gösteren yeni bir başlangıç oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan Özbek-Türk ekonomik forumuna 200 iş adamı ve bürokrat ile birlikte katıldı. Özbekistan’da 24 televizyon kanalı vasıtasıyla naklen yayınlanan Özbek-Türk iş forumunda, Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyayev’in yaptığı konuşma oldukça dikkat çekti. İki ülkenin kardeşliğine vurgu yapan Mirziyayev, Türkiye Cumhurbaşkanı’na “biraderim” diye hitap ederek Türkiye Özbekistan kardeşliğinin altını çizdi. “Büyük Türk milletinin vatanı Özbekistan…” ifadeleriyle Mirziyayev, Türkiye’den gelen temsilcilere “birleşmemiz şart” mesajını verdi. Özbekistan, Türkiye ile yatırım, ticari ilişkiler ve turizm alanlarında işbirliği kurmak istediğini belirtti. Mirziyayev ikili ilişkiler hakkında geçmiş yıllardaki karşılıklı güven sınama döneminin geride kaldığını, “buzları erittik” anlamındaki “halal va pak hızmat kıladı” sözleriyle ifade etti. Mirziyayev Türklerin yatırım için Özbekistan’a gelmesinin dünyanın başka ülkelerini de yatırıma ikna edeceğini belirtti. Böylece ticaret, sanayi, istihbarat, din işleri ve inşaat alanında Türkiye-Özbekistan arasında 25 anlaşmaya imza atıldı.
ÖZBEKİSTAN TÜRK DÜNYASI İLE İŞBİRLİĞİNE HAZIR
Son yıllarda Özbekistan, modern dış politikaya yönelik yeni yaklaşımlara dayanarak, çok taraflı işbirliği faaliyetlerini önemli ölçüde canlandırmaya doğru ilerliyor. Bunun örneklerinden birisi de şüphesiz Türk Devleteri Teşkilatı'dır.
Özbekistan, Ekim 2019'da Bakü'deki zirvede Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi’ne, bugünkü adıyla Türk Devleteri Teşkilatı’na tam üye oldu. Böylece Taşkent, dış politikasının önceliklerinden birinin çok taraflı formatlarda karşılıklı yarar ve ortaklığı güçlendirmek olduğunu bir kez daha kanıtladı. Ayrıca ülkemiz Türk Devletleri Teşkilatı'na katılımıyla Türk dünyasında dayanışma ve güven ruhunu güçlendirme politikasına bağlılığını ve teşkilat içinde çok taraflı işbirliğini geliştirmeye hazır olduğunu göstermiştir.
ERDOĞAN BİRLEŞTİRİCİ GÜÇ
Özbekistan, Mirziyayev ile Erdoğan arasında yapılan görüşmeler sonrasında teşkilata katıldı. Azerbaycan, Türkiye, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan'ı kapsayan Türk Devletleri Teşkilatı, farklı bölgelere ayrılmış Türk halkları arasında ekonomik, siyasi ve kültürel bağları geliştirmeyi amaçlıyor. Özbekistan'ın teşkilattaki resmi üyeliği uluslararası toplum tarafından övgüyle karşılandı. Türk Devletleri Teşkilatı, kardeş ülkeleri çeşitli alanlarda yakınlaştırıyor.